Pasar Gambir, Batavia

Heeft u het ook gelezen, over de zinkende stad? Jakarta zakt weg en daarmee verdwijnen ook de laatste stenen uit Batavia, het is een kwestie van tijd. Maar daar weet ik iets op.

Eerst over dat zinken. In de Volkskrant stond een groot artikel over dat Jakarta jaarlijks centimeters wegzakt, hier en daar 15-20 centimeter per jaar. Onvoorstelbaar. Maar het gebeurt.
Er staan muren om de zee te weren maar die helpen tijdelijk. Het verschil tussen de hoogte van de zeespiegel en de laagte van de stad zal op den duur funest zijn. Voor Jakarta.
De stad gaat mede hierdoor verplaatst worden naar Borneo, wat ook weer allerlei zorgen oproept.

Hoe moet het met Jakarta, de stad waar de echo van Batavia hangt?

Lang verhaal kort: er is niets aan te doen. Zinken, zinken, overstromen, de zee komt en blijft.

Toch geloof ik het niet echt. Ooit liep ik er rond, en ik zocht naar alles wat ouder was, naar stenen, gebouwen mensen uit de oude tijd.
Ja, dat verdwijnt straks ook.
En daarmee de mogelijkheid om in de echo van het verleden rond te lopen, om kinderen en kleinkinderen te wijzen: “Daar hebben we gewoond, toen heette het anders.”
Er zijn families daar en hier die generaties lang wortels in Batavia hebben. Dat zijn generaties herinneringen. Aan de kerk aan het Koningsplein. De toko’s. Hoe de huizen waren. Muziekopvoeringen. De rantangbezorgdienst van Oma Miet. De kali. Het Cas- de Carpentier Alting Stichting – , u wil niet weten hoe vaak iemand tegen mij zegt: “Mijn vader/moeder is met Hella Haasse op school geweest.” Het stadhuis.
Ach, ik kan zo lang doorgaan en als u Bataviaan bent, dan kunt u nog veel langer doorgaan.

Begin vandaag nog

Aan het bericht over de zinkende stad zat een zilveren randje. Want nu zijn er nog mensen die Batavia hebben gekend, of die de verhalen bewaren die ze van hun ouders hebben gehoord.
Wanneer u die herinneringen opschrijft, zijn ze ze er nog wanneer de stad is weggezakt. Zo blijft bewaard wat Batavia was, wat de stad voor uw familie betekende en wat uw familie voor de stad betekende. Dus Batavianen, begin vandaag nog.
Eén herinnering per dag in een schriftje, en dan heeft u een monument opgericht voor dit jaar voorbij is.

Steden komen, steden gaan
maar herinneringen aan Batavia blijven altijd bestaan.