Over Beb Vuyk en de geur van kajoepoetih (video)
Havengezicht (Wikipedia Commons/Tropenmuseum)
Beb Vuyk kent u van het kookboek. Maar haar levensverhaal is ook bijzonder en belangrijk, vooral de episode Boeroe.
Klein flesje
Op de Tong Tong Fair zag ik eens een klein flesje kajoepoetih staan. Meteen gekocht natuurlijk, want ik wist: die geur is belangrijk.
Beb noemde het de wilde groene geur van avontuur.
Dat zit zo.
En ik begin dan zomaar middenin haar levensverhaal.
In de jaren 30 trouwde Beb met Fernand van Willigenburg. Samen woonden ze op Boeroe, het eiland in de Molukken. Ze schreef daarover het prachtige boek Het laatste huis van de wereld (1941). Een kort fragment:
“Ik leef in een koel huis, in een groote tuin, die ons klappers, vruchten en groenten levert, eieren en kippen. Soms vaart de prauw onverwachts thuis met een varken op de uitleggers gebonden, of een hertebout achter de mast. Dit is het goede van dit leven, de groene, wilde geur van het avontuur.”
Geur van avontuur
Hoe is dat leven? Ik weet het niet. Maar iets ervan zat in dit flesje, in die geur van avontuur. Dus ik kocht het, zette het in mijn keukenkastje en voor de video besloot ik het eindelijk open te maken:
(tekst gaat verder onder video)
Hoe het ruikt?
Nou, niet naar viooltjes. Het is een scherpe lucht, die je lichaam eerst doet ineenkrimpen en daarna voel je je opeens wakkerder. Misschien moet ik elke ochtend aan het flesje ruiken, dan hoef ik geen koffie te drinken.
Herinneringen
Hofmandruppels te koop. De Koerier, 1934
Het stemt me tot nadenken over geuren: want geuren kunnen herinneringen dragen. Misschien behoort u tot de gelukkigen die nog geuren uit Indië kennen, dat gun ik u van harte en ik benijd u er ook een beetje om.
Want al schrijf ik duizend boeken over Indië, er zijn geuren die ik nooit zal kennen, zoals:
- de mandikamer
- waringinbomen
- verse koekjes
- sirih (ja en ook proeven)
- de geur van de middag als iedereen moet slapen
- Soir de Paris
- Hoffmandruppels
- kali van Soerabaja
- thee onderneming
- obat (vooral drankjes)
- lida buya en dan verse die net in het haar zit
- de lijm van glastouw voor een vlieger
- en ook opium, al zit daar een risico aan
Wat is voor u een belangrijke geur uit Indië?
Wanneer er een nieuw artikel verschijnt, mail ik een berichtje aan degenen die zich hebben ingeschreven. Dan hoeft u niet te zoeken. Inschrijven kan door op het plaatje te klikken. Dan krijgt u meteen een ebook cadeau: Drie tips om herinneringen door te geven.
