kloppenburg

Als er een onbekende tante bestaat

tante

Negen van de tien Indische families hebben een geheim. Hoe kan dat? Zoiets groeit. Er is de oorlog. Het hele ingewikkelde van het dagelijks leven in een koloniale maatschappij.

En de tiende familie? Dat is voor mij nog een geheim.

Gevoelig

Het is een schatting, dat snapt u ook wel, en het ene geheim is het andere niet. Toen ik in de familie Kloppenburg een onbekende tante ontdekte, was zij het die me vertelde hoe een geheim kan ontstaan. Ik noem haar naam niet, want ten eerste het lag gevoelig en ten tweede zoiets zou ik eerst willen vragen en dat kan dus niet meer.

Telefoonboek

Hoe het toen ging.
Ik was nog maar net begonnen aan het levensverhaal van mevrouw Kloppenburg en ik zocht overal tegelijk. Dit was in de tijd voordat iedereen internet had – ja, zo lang schrijf ik al – dus ik gokte zomaar dat er vast nazaten in Den Haag zouden wonen.
Ik in het telefoonboek kijken: en ja, er waren Kloppenburgs.
Ook in andere steden, bleek.
De meeste mensen die ik opbelde, wimpelden mij af. Tot dat ene gesprek.

Ringgg.
Een krakerige damesstem zei: “Ja, met mevrouw Kloppenburg.”
Ik slikte even.
Natuurlijk wist ik best dat dit niet de grote kruidengeneeskundige zelf was, maar even… klonk het wel zo.

Toen ik bij de mevrouw op bezoek kwam, vertelde ze me het familiegeheim. Dat was zijzelf. Haar vader was de oudste zoon van mevrouw Kloppenburg en hij moest net als de andere kinderen doen wat mevrouw het beste vond. Dat gold ook voor de kleinkinderen en dus ook voor de tante die me dit vertelde.
Alleen had tante meer zin in een eigen plan voor haar eigen leven.
En toen ging het mis in de familie.

Er waren eh… discussies.
Kun je ook ruzie noemen.
Onaangenaam. Dus beter niet over praten. “Hoe minder we het daarover hebben, hoe beter,” dat heeft u vast weleens gehoord.
Niet over praten.
Niet tegen praten.

En zo kwam het, dat door de jaren heen de tante onzichtbaar werd voor de familie. De jongste generaties wisten niet eens dat zij bestond.
Dat is gelukkig nog op tijd goed gekomen.

Familiegeheim

Maar ik denk nog weleens: zomaar een onbekende tante vinden, hoe is dat? Het kan iedereen overkomen die een levensverhaal schrijft.

Soms ontdekt u nieuwe mensen in de familie. Eerst met stambomen nakijken, en onbekende namen vinden. Elke familie heeft geheimen en als u denkt de mijne niet, dan deelt u daar nog niet in.

Wat moet u doen met een familiegeheim?

Ik raad atijd aan nieuwsgierig en tactvol te zijn. Er zijn nu veel sites van het type ‘ wie was wie’ en niets blijft nog echt geheim, behalve natuurlijk als:

  • iemand niet is aangegeven bij de burgelijke stand
  • of wel en dan onder een andere naam
  • of als een kind ouders heeft die misschien de ouders niet zijn

Feiten hebben vaak een verhaal met mensen en een historische context. Pas als u dat kent, kunt u beslissen of en hoe u dat geheim opschrift. Denk aan consequenties: wie gaat erdoor geraakt worden? Wie krijgt er verdriet? Of wie begrijpt opeens waarom hij of zij meer op de oom lijkt dan op de vader?
Weeg het af met compassie, bedenk of u het zelf zou willen weten.

En wilt u beslist de ontdekking op uw naam zetten, zet dan alles op papier, stop dat in een envelop en zet daarop: “Te openen tien jaar na mijn dood.” Maar ook dát is een keuze, die u hopelijk zorgvuldig maakt.


Wanneer er een nieuw artikel verschijnt, mail ik een berichtje aan degenen die zich hebben ingeschreven. Dan hoeft u niet te zoeken. Inschrijven kan door op het plaatje te klikken. Dan krijgt u meteen een ebook cadeau: Drie tips om herinneringen door te geven.

tante

Hoe blijf ik gezond? Tien tips van mevrouw Kloppenburg (download)

KloppenburgHoe is het om een kleinkind te zijn van een beroemde kruidengeneeskundige? Oom Fred, toen een royale 70plusser, wist het. “We leerden niet te kuchen als oma ons kon horen,” vertelde hij me. Hoorde oma hem toch, dan moest hij obat drinken. Nooit lekker.

Deze week verlangde ik naar hoop en optimisme. Dus dook ik in het werk van de Indische kruidengeneeskundige mevrouw Kloppenburg-Versteegh (1862-1948). Ze wist absoluut zeker hoe een mens gezond moest blijven. Ten eerste door een goede levenswijze en ten tweede indien nodig of wenselijk het gebruik van kruiden, planten, wortels enzovoort. Tegenwoordig heet dat fytotherapie.

Castorolie

Oom Fred herinnerde zich ook castorolie. Ik herinner me weer zijn gezicht toen hij erover vertelde. Later kocht ik een flesje castorolie, maar durven gebruiken heb ik het nooit.

Kruidenkennis

Hoe kwam mevrouw Kloppenburg aan haar kennis? Dat is een verhaal apart. Ze had als jong meisje wat onderricht gekregen van haar moeder, maar veel deed ze er niet mee. Ze trouwde, kreeg kinderen en toen ging er iets mis. Haar oudste dochter Tina stierf door een verkeerde diagnose en behandeling van een westerse arts. Mevrouw Kloppenburg was radeloos. Toen heeft haar moeder haar aangeraden om een studie te maken van de kruiden. Een soort arbeidstherapie. Daar is toen een kruidenreceptenboek uit voortgekomen, en een praktijk aan huis.
Mevrouw Kloppenburg bleef studeren op de kruidenkennis. Was er ziekte in een kampong, dan ging ze erheen om te vragen wat er gebruikt werd. Ook ondernam ze studiereizen door Indië.
Dat was nogal wat voor een vrouw, maar ze had een rechtvaardiging: God vroeg het aan haar. (En haar moeder) Dus haar echtgenoot liet haar gaan.

Werkt het?

Over het leven van mevrouw Kloppenburg heb ik een boek geschreven, deze biografie verscheen met het kruidenreceptenboek en de platenatlas met daarin afbeeldingen van de gebruikte planten. Een soort doe-het-zelf-boek dus.
Ik heb er een aantal adviezen uit gehaald en op een rijtje gezet. Hoe waardevol te zijn, hoor ik graag van u. Werkt dit echt? Kent u een variant op het recept? Was het typisch voor de tijd van toen of hebben wij er ook echt iets aan? De tips vindt u hieronder en ze staan ook hier als pdf: tientips

10 Herstellenden
Een goede drank voor herstellende zieken kan men zelf maken, door gedroogde vijgen gedurende veertien dagen in goede portwijn te laten trekken. Van dezen wijn kan men twee maal daags een portglas vol drinken.
Het is goed, herstellenden te laten baden in water, waarin legoendibladeren zijn getrokken.

9 Hoest
Tegen hoest is het slijmerige merg uit de lidah boewaja bladeren uitstekend. Voor het naar bed gaan en des morgens bij het opstaan neme men een dessertlepel hiervan, vermengd met stroop.
Voor kinderen is een theelepel voldoende.

8 Hoofdpijn
Hoofdpijn kan verschillende oorzaken hebben. In vele gevallen is het zwakte. De minste aanleiding, zooals een weinig tocht, veroorzaakt hoofdpijn. Ook gewoonlijk wanneer men zich wat drukker heeft gemaakt dan gewoonlijk. Er is dan geen beter middel, dan behoorlijk rust nemen en het lichaam goed voeden.

7 Hygiëne
Na den maaltijd ananassap drinken is uitstekend voor de spijsvertering.

Kloppenburg

Pegagan

6 Kalmeeermiddelen
Thee van pegagan is een uitstekend middel. Wanneer geen versch blad te bekomen is, kunnen ook gedroogde bladeren dienst doen.

5 Diarrhee of buikloop
De patiënt moet zich zeer rustig houden en zich voeden met zachte nasi tim, waarin een kippenkluifje zonder vleesch afgekookt is. Het voedsel moet vrijwel koud worden genuttigd.

4 Ontlasting
Om van een goede gezondheid te genieten, moet men zich aanwennen, geregeld elken dag af te gaan, zonder dat lavementen worden gegeven, of laxeermiddelen worden ingenomen. Het beste is het dieet zoo te regelen, dat geregelden stoelgang op de natuurlijke wijze verzekerd is.

3 Verkoudheid
Een goed middel is een dampbad van een afkooksel van geraniumbladeren.

2 Keelpijn
Is de keel pijnlijk door kouvatten of zijn de amandelen opgezet, dan helpt de volgende gorgeldrank: een kwart pond gedroogde mangistanschillem wordt op twee wijnflesschen water verkookt tot de helft, dan het kooksel gefiltreerd en met theelepel pepermuntolie goed geschud.
Eenmaal per uur gorgelen is voldoende. Is de keel zeer pijnlijk, dan elk half uur.

Kloppenburg

temoe lawak

1 Koorts
Voorkomen is beter dan genezen en door een gepaste levenswijze zal koorts veelal kunnen worden voorkomen.
Een eerste eisch is, te zorgen voor een geregelden stoelgang. Verder matigheid met spijs en drank. Zorg, dat de nieren voldoende werken en ga vooral niet te laat naar bed. Om tien uur naar bed en des morgens om zes uur opstaan, is het beste.
Geef u niet over aan uitspattingen en drink zoo min mogelijk alcoholhoudende dranken, dan is het lichaam beter bestand tegen verschillende ongemakken en wordt de warmte ook beter verdragen.
Bij dorst onder het werk drinke men in plaats van water liever thee van ongeschilde citroen zonder suiker.
Koorts kan men veelal voorkomen door het gebruik van een temoe lawak aftreksel, waarin daoen meniran gekookt is.


Wanneer er een nieuw artikel verschijnt, mail ik een berichtje aan degenen die zich hebben ingeschreven. Dan hoeft u niet te zoeken. Inschrijven kan door op het plaatje hieronder te klikken. Dan krijgt u meteen een ebook cadeau: Drie tips om herinneringen door te geven.levensverhaal

Ga naar de bovenkant