backpay

Gedachten bij 15 augustus

15 augustus

Stichting Herdenking 15 Augustus 1945 – Indiëherdenking 15 augustus 2014, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=39695118

15 augustus

Dat is een traditie waar ik dankbaar voor ben, al zet het een klem om mijn hart. Op 15 augustus klinkt de klok bij het Indisch monument aan de Haagse Teldersweg. Japan capituleerde. De oorlog was voorbij, maar er kwam geen vrede.

Opheffing

Wanneer het eenmaal 15 augustus is geweest, denk ik vanzelf aan 17 augustus, toen de Republiek Indonesië werd uitgeroepen, dan de Bersiap, het leven in de kampen en erbuiten, de politionele acties. De opheffing van het KNIL in 1950. Het is een onverbiddelijke keten van herinneringen aan moeilijkheden die ik niet heb meegemaakt. Ik hoorde erover van andere mensen, ooggetuigen tegen wil en dank. Zo leerde ik over deze geschiedenis, want op mijn middelbare school was Indië een onderwerp van twee minuten.

Moeders

Een oudere vriendin zei me eens dat zij en haar moeder vroeger Buitenkampers waren geweest. Ik vroeg, hoe ze aan eten kwamen. Ja, handelen, hier en daar wat proberen, er was ook honger. Jaar in, jaar uit. Dat kon ik me niet voorstellen. Tot op de dag van vandaag – en juist in deze dagen – denk ik aan de moeders, die in tijden van oorlog voor hun kinderen vertrouwen en optimisme moesten uitstralen, want dat hadden de kinderen nodig. En dan na de oorlog soms het weerzien om te ervaren: nu zijn wij andere mensen.

Backpay

Herdenken en terugblikken is de laatste jaren aan het veranderen. Steeds meer groepen mensen worden herdacht, het gaat vaker dan tevoren over verzoenen en aanvaarden. Op zich mooi. Maar ik voel daarbij ook, dat er een deken gelegd wordt over andere emoties, omdat die slecht uitkomen in de tijdgeest. Neem alleen al de Jappenhaat. Of de wrok en achterdocht ten opzichte van elke Hollandse autoriteit. Het niet kunnen of willen vergeven van anderen. De pijn die blijft over een verwoest leven; heus niet alles komt goed. En er is de kwestie van de Indische backpay nog, de plicht van Nederland om soldij en salarissen uit de bezettingstijd te voldoen. Oorlog duurt veel langer dan de jaartallen uit de geschiedenisboekjes.

Beetje pijn

Het is goed dat we hier 15 augustus hebben, met de stem van de klok. Gelukkig besteedt de televisie er ook aandacht aan, dat is een teken dat het serieuzer genomen wordt. Elk jaar weer wordt alles opnieuw uitgelegd, want iets over Indië vergeten ze hier snel. En dat doet bepaald een beetje pijn.

open brief van een KNIL-dochter: Aan Zijne Majesteit Koning Willem Alexander

KNIL

Wilhelmina in gesprek met oud-militairen van het KNIL, te Bronbeek. (Wikimedia commons/ Tropenmuseum

Wie bereid is voor de Nederlandse vlag te sneuvelen, mag daar iets voor terug verwachten. Erkenning. Respect. Aandacht. Dat geldt ook voor het KNIL.  In een Facebookgroep vond ik een open brief van Toby de Brouwer. Ze gaf me toestemming die hier te plaatsen.


Aan zijne Majesteit Koning Willem Alexander

Den Haag, 22 mei 2019

Beste Majesteit,

Tot mijn grote ontsteltenis, ongeloof en veel verdriet, zag ik dat U op 27 juni a.s. het Nationaal Museum aan de Sophialaan in de Haag gaat openen. Dit kan toch niet waar zijn?

De Indische gemeenschap wacht nu al meer dan 74 jaar op erkenning, excuses en backpay-salarissen voor onze voorouders er ouders.

Onze vaders en opa’s hebben in het KNIL gevochten voor Nederland en uw overgrootmoeder koningin Wilhelmina.
Onze vaders en opa’s hebben in Jappenkampen gezeten, velen hebben het niet overleefd,
Anderen hadden het geluk te overleven, maar ze zijn gemarteld, kregen niet te eten en hadden verschrikkelijke ziektes.

Onderluitenants KNIL L. J. Kievit. K. A. Gootjes. H. J. Pattinama, W. Dieleman en C. W. Broekhuizen. (Wikimedia Commons, Nationaal Archief)

 

De 2e generatie van deze ouderen hebben er heel veel ellende van ondervonden.
U heeft vast niet veel tijd om te lezen, maar lees eens de tolk van Java van Alfred Birney en denk daarbij dat dat maar 1 geval was, zo zijn er duizenden.
Deze duizenden wachten nog altijd op de uitbetaling van de salarissen voor de tijden dat hun vaders en opa’s gevangen hebben gezeten.

Al de opeenvolgende regeringen hebben de Indische Kwestie nooit totaal willen oplossen en dit is een smet, ook op naam van uw overgrootmoeder koningin Wilhelmina.
Zij heeft zoveel beloofd en de beloften zijn nooit nagekomen.

U bent zelf geen veteraan, maar ik hoop dat u wel het gevoel voor hen kan opbrengen wat dit met hun heeft gedaan en nog doet.
Mijn vader is verbitterd gestorven door dit onrecht, ik heb hem beloofd voor hem te blijven vechten.
Nu ben ik zelf al 71 jaar en die belofte drukt zwaar op mij, want zo als het het nu uitziet zal ik even verbitterd als hij gaan sterven.

U heeft een leuk gezin en een leuke familie, kunt u zich voorstellen hoe het zou zij als hen dit overkwam/overkomt?

Ik las laatst dat u in een achterstand wijk spontaan op bezoek bent geweest, ik kreeg er een warm gevoel door en dacht: hee, een echte koning voor de mensen.

U heeft op uw school waarschijnlijk ook niet de gehele kwestie van Nederlands Indië geleerd, want daarover werd gezwegen en wij worden niet gehoord.

KNIL betekent KONINKLIJK NEDERLANDS INDISCH LEGER, onze vaders en voorvaders waren en zijn echte Nederlanders, hebben gevochten voor een land wat de meesten niet kenden en voor uw overgrootmoeder. En wij worden gewoonweg genegeerd, weet u wat dit met ons doet?

Geef ons net als die nieuwe Nederlanders in de achterstand wijk van Den Haag ook de mogelijkheid met u te praten.
U kunt bij mij thuis komen of er kan een andere afspraak gemaakt worden zodat u met
meerdere slachtoffers kunt praten.

Geef ons die kans voor u het museum gaat openen, anders is die opening voor duizenden
Indische Nederlanders een diepe belediging.
Open uw hart en praat alstublieft een keertje met ons en luister eens naar onze ECHTE
verhalen, want in de loop van de jaren zijn al die regeringen niet juist ingelicht door betreffende ambtenaren.

Met diep respect als u dit voor ons doet en met grote teleurstelling als u ons weer niet wilt horen.

Hoogachtend,
Toby de Brouwer
Dochter van een KNIL soldaat

In Soerabaja (Wikimedia Commons/Tropenmuseum)

 

Praktische schrijftip

Een manier om over vroeger te schrijven, is in briefvorm. Schrijf een brief aan uw vader of moeder over uw kindertijd. Wat was er fijn, wat vond u moeilijk, wat herinnert u zich nog van het samenzijn? Die brief schrijft u eerst voor uzelf, om te bewaren. U hoeft die aan niemand te laten lezen, als u niet wilt.

Ga naar de bovenkant